Techniczny maestro, czy taktyczny geniusz? Którędy do sukcesu?

Technika, motoryka i taktyka - trzy składowe treningu piłki nożnej, które decydują o efektywności gry. Tomasz Sołtysiak, trener Polish Soccer Skills tłumaczy, jak długoterminowo rozplanować trening dziecięcy z wykorzystaniem wszystkich elementów.

Określanie celu a potencjał zawodnika

Nadrzędnym celem trenerów piłkarskich, pracujących z dziećmi i młodzieżą według metodologii Polish Soccer Skills jest nauczyć swoich wychowanków umiejętności gry w piłkę nożną. Ponadto bardzo ważne jest, aby poprzez indywidualizację treningu pomóc zawodnikowi w maksymalny sposób wykorzystać jego potencjał. Dla jednych zawodników będzie to gra w reprezentacji Polski, dla innych gra w ekstraklasie, a dla jeszcze innych gra w niższych ligach.

Na to w jakim miejscu za parę lat będzie dany zawodnik składa się mnóstwo elementów. Jednym z nich jest m.in. wybór umiejętności, które winny być kształtowane już od najmłodszych lat i które mogą mieć znaczenie w uzyskaniu maksymalnego potencjału zawodnika. Technika, taktyka czy motoryka? Którędy podążać by osiągnąć sukces?

Przygotowanie motoryczne młodego piłkarza

Motoryka to bez wątpienia bardzo ważny element w kontekście szkolenia dzieci. Przede wszystkim chodzi o to by trening w najmłodszych kategoriach wiekowych nie był ukierunkowany tylko i wyłącznie na piłkę nożną. Bardzo ważne jest przeprowadzanie zajęć o charakterze ogólnorozwojowym, poszerzając tym samym poziom umiejętności ruchowych zawodników. Im wyższy jest poziom sprawności ogólnej dzieci i młodzieży, tym łatwiej przyswajają oni umiejętności związane stricte z daną dyscypliną sportu. Dlatego np. w kategoriach wiekowych U8, U10 przy trzech jednostkach treningowych tygodniowo należy zwrócić uwagę by jedna z nich była przeznaczona na zajęcia ogólnorozwojowe pod różnymi postaciami - mogą to by zajęcia ze sportów uzupełniających jak np.: koszykówka czy sporty walki, lub zajęcia kształtujące poziom koordynacji i szybkości dzieci w formie np. wyścigów rzędów.

W starszych kategoriach, będących już blisko seniorskiej piłki procent zajęć ogólnorozwojowych maleje i występuje głównie w okresie przejściowym i na początku okresu przygotowawczego. Wzrasta za to udział zajęć o charakterze wytrzymałości specjalnej oraz siły. Jednakże te elementy można poprawiać nawet w wieku seniorskim, stąd szybki wniosek iż motoryka jest ważną częścią treningu piłkarskiego, jednak zwłaszcza na jego początkowych etapach. Służy głównie poszerzaniu umiejętności ruchowych zawodnika i zapobiega w ten sposób przedwczesnemu "wypaleniu" czy wyczerpaniu potencjału zawodnika w wieku juniorskim.

Elementy taktyczne w treningu dziecięcym

Do niedawna w Polsce bardzo popularne było przekonanie, że taktyki nauczamy od wieku ok. 13-14 lat. Szkolenie w krajach zachodnich, jak chociażby Hiszpania czy Niemcy pokazuje, że jest to o ok. 5-6 lat za późno. Polish Soccer Skills wzorem krajów osiągających sukcesy w szkoleniu dzieci i młodzieży wprowadza nauczanie taktyki już od swojej pierwszej kategorii wiekowej tzn. od U8. Taktyka jest bardzo ważnym elementem w piłce nożnej, bowiem odnosi się do rozumienia gry i podejmowania optymalnych decyzji na boisku. Zwłaszcza podejmowanie decyzji, bardzo szybkie, w stale zmieniających się warunkach gry, jest dziś niezwykle pożądaną umiejętnością. Można wykonać wiele podań, czy też wiele efektownych dryblingów.

Jednak nasuwa się pytanie - jakie ma to znaczenie dla postawy całej drużyny a dalej dla wyniku rywalizacji. Dziś kluby piłkarskie nie patrzą tylko pod kątem wzorowych umiejętności technicznych i szybkiego biegu. Często zawodnik posiadający umiejętności techniczne na umownym poziomie 10/10, jednak mający problemy z rozumieniem gry i podejmowaniem boiskowych decyzji nie osiąga piłkarskiego szczytu.

Nauka techniki

Technika, czyli umiejętność wykonania. Zawodnik może w swojej głowie znaleźć optymalne rozwiązanie problemu taktycznego w trakcie gry, jednak aby myśl stała się faktem potrzebny jest odpowiedni poziom umiejętności technicznych. We wcześniejszym akapicie wspomniałem, iż umowny poziom umiejętności technicznych 10/10 jednak bez rozumienia gry nie gwarantuje sukcesu. Odwracając, należy powiedzieć iż rozumienie gry w skali 10/10, jednak z przeciętnymi umiejętnościami technicznymi także nie zagwarantuje powodzenia.

Wielu znanych ludzi ze świata piłki nożnej wypowiada się na temat techniki jako fundamentu w nauczaniu tej dyscypliny sportu wśród dzieci i młodzieży. Również trenerzy Polish Soccer Skills, kładą szczególny nacisk na nauczenie techniki zwłaszcza do 14 roku życia. Szczególny nacisk, nie oznacza stu procentowego skupienia się na technice i odłożeniu na bok motoryki i taktyki. Jest ona jednak w naszym mniemaniu podstawą w nauczaniu umiejętności gry w piłkę nożną i spośród wymienianych wcześniej elementów to właśnie ona jest stawiana ponad przygotowaniem motorycznym i nieznacznie wyżej od przygotowania taktycznego.

Połączenie wszystkich elementów - kluczem do sukcesu

Nie można osiągnąć sukcesu trenując w wyizolowany sposób technikę, taktykę lub motorykę. Wszystkie te 3 elementy powinny się przenikać wzajemnie w trakcie jednostki treningowej, z różnym udziałem procentowym w zależności od wieku trenujących. Należy jednak pamiętać, że zdolności motoryczne można poprawiać nawet w wieku seniora. Także uczenie elementów taktycznych na późniejszych etapach przebiega dość sprawnie. Najtrudniej z kolei wraz z upływem lat jest poprawić umiejętności techniczne wśród trenujących. Stąd też do umiejętności technicznych jako podstawy nauczania gry w piłkę nożną należy przywiązywać największą wagę wśród szkolenia dzieci.

Copyright © Agora SA