O pozytywnym zaangażowaniu dziecka w daną dyscyplinę sportową - jak to zrobić?

Zaangażowanie jest jednym z najważniejszych czynników, które powodują, że dziecko trenuje sport. Zaangażowanie jest również kluczowym czynnikiem w dochodzeniu do wyników sportowych. Jeżeli zawodnik ma talent, a nie jest zaangażowany w swoje treningi, nie osiągnie zbyt wiele.

Czym jest "zaangażowanie"? Robieniem czegoś "z sercem" oraz poświęcenie na to swojego czasu. Nie wystarczy być na treningu ciałem, trzeba na nim myśleć, analizować, dawać "z siebie wszystko" za każdym razem. Wiąże się z braniem emocjonalnie aktywnego udziału w tym, co robimy. Definiując jeszcze dokładniej oznacza działanie, które sprawia nam przyjemność , daje poczucie zadowolenia , dzięki czemu, w konsekwencji, czekamy na kolejne treningi.

W takim razie, jak to zrobić? W jaki sposób rodzic i trener mogą wspomóc zaangażowanie dziecka w uprawianą dyscyplinę sportu? W końcu ich rola jest kluczowa w budowaniu pozytywnego i długotrwałego zaangażowania w podejmowane działania u dziecka. Podstawą (zarówno dla trenera, jak i rodziców) - jest uświadomienie sobie i zrozumienie, że zaangażowanie ma dwa oblicza - pozytywne i negatywne. Pozytywne, gdy dziecko uprawia sport bez presji i zbyt wygórowanych oczekiwań ze strony opiekunów. Pozytywne zaangażowanie w sport - zazwyczaj powoduje, że u młodego zawodnika rozwija się prawdziwa pasja do tego, co robi. Jest ona trwalsza, a radosna przygoda ze sportem trwa dłużej. Negatywne, gdy w życiu zawodnika zachwiana jest równowaga. Bardzo ciężkie treningi, zawody, a przy tym żadnych dodatkowych zainteresowań i kolegów pozasportowych. Kiedy temat uprawianego sportu jest głównym lub jedynym tematem poruszanym w domu. Kiedy całą przestrzeń życiową wypełnia sport. Niestety najczęściej dochodzi wtedy do wypalenia - przesytu, a tym samym do przedwczesnego zakończenia kariery sportowej . Równie niebezpieczna dla zaangażowania dziecka jest sytuacja, w której rodzic jest dużo bardziej "wciągnięty" w to co robi dziecko niż sam młody sportowiec. "Przeangażowanie" - czy to ze strony zawodnika, czy też jego rodzica - w wielu przypadkach jest czynnikiem niekorzystnie wpływającym na dalsze trenowanie. Jak tego uniknąć? Jak wspierać zaangażowanie dziecka? Co może wzmocnić zaangażowanie naszych pociech?

Poniżej kilka najważniejszych czynników potrzebnych w zbudowaniu i podtrzymaniu pozytywnego zaangażowania dziecka w uprawianą dyscyplinę sportu:

1. "CZAS NA FUN" - Bardzo ważne jest, aby dziecko poznało wiele dyscyplin sportu i mogło ich "spróbować". Na początku najlepiej w formie zabawy, czy to z rodzicami, czy swoimi rówieśnikami. Jest to tzw. etap eksplorowania, "eksperymentowania", który daje szansę na sprawdzenie swoich możliwości w różnych dyscyplinach - nic nie jest całkowicie narzucone, a dziecko samo decyduje, który rodzaj aktywności najbardziej mu pasuje. Przekłada się to na bardziej świadomy wybór dyscypliny sportu, a to z kolei wiąże się z wyższym poziomem motywacji wewnętrznej i większym zaangażowaniem. Dodatkowo okaże się do której dyscypliny sportu dziecko przejawia predyspozycje. Dopasowanie predyspozycji psychologicznych i fizycznych do dyscypliny sportu jest bardzo istotne i zwiększa zaangażowanie w trenowanie. Jeżeli cechy indywidualne dziecka są pożądane i cenione w danej dyscyplinie sportu, rosną także szanse na osiąganie w przyszłości dobrych wyników sportowych.

2. "DOBRE NASTAWIENIE" - Podstawą jest, żeby dziecko lubiło swoją dyscyplinę sportu. Jednak zanim to nastąpi, musi najpierw polubić aktywność fizyczną i sport sam w sobie. Jeżeli dziecko czuje, że zarówno trener, jak i rodzice przejawiają pozytywne nastawienie zarówno do sportu, jak i uprawianej przez dziecko dyscypliny - łatwiej będzie mu się zaangażować. Równanie jest proste: jeżeli lubię, to czerpię z tego radość. Z kolei radość to niezwykle istotny czynnik determinujący zaangażowanie, a w trakcie trwania kariery sportowej - osiąganie satysfakcjonujących wyników sportowych. Warto tu wspomnieć o nauczycielach wychowania fizycznego. To oni, często jako pierwsi, zaszczepiają w dziecku miłość do aktywności fizycznej i do sportu. Należałoby również w tym miejscu zaakcentować, że na początkowym etapie uprawiania sportu - bardzo ważne jest, żeby treningi oparte były o zabawę. A specjalizacja wprowadzana była stopniowo i dopiero w trakcie trwania przygody dziecka ze sportem. Zabawa przynosi radość, dzieci lubią zabawę. W naturalny sposób buduje ona zaangażowanie.

3. "AKTYWNY RODZIC" - Rodzic, który sam uprawia jakiś sport - jest aktywny fizycznie, zaangażowany, daje dziecku bardzo pozytywny wzór. Może w ten sposób pokazać, na czym polega prawdziwe, pozytywne i pełne zaangażowania oddanie się ulubionej czynności. W końcu dla naszych pociech to często my, rodzice, jesteśmy autorytetem. Warto wykorzystać to w dobry sposób.

4. "PRZYKŁAD DO NAŚLADOWANIA" - Trener, który za każdym razem zakłada dres, uczestniczy aktywnie w treningach dziecka, czy dba o swoje zdrowie odżywiając się we właściwy sposób, staje się wzorem do naśladowania. Daje przykład tego, jak odpowiednio podchodzić do treningów, a więc wzmacnia zaangażowanie dziecka.

5. "W GRUPIE RAŹNIEJ" - Kolejnym bardzo ważnym czynnikiem jest grupa rówieśników. Na początkowym etapie jest ona największą motywacją. Z początku dzieci przychodzą na treningi nie ze względu na dyscyplinę sportu, ale na relacje w grupie i atmosferę towarzyszącą trenowaniu. Pozwólmy więc naszym dzieciom na wspólne działanie, które przekłada się na czerpanie przyjemności z każdego kolejnego treningu.

6. "KREATYWNE ROZWIĄZANIA" - Kiedy każdy trening wygląda tak samo i z dnia na dzień wkrada się coraz większa monotonia, motywacja i zaangażowanie dziecka spada. Jak można to zmienić? Dobrym rozwiązaniem jest, gdy trener zapoznaje zawodnika z uprawianą przez niego dyscypliną sportu poprzez przedstawienie mu różnych "ciekawostek", nowych rozwiązań treningowych czy wspólne oglądanie i analizę filmików, na których są inni zawodnicy uprawiający tę samą dyscyplinę sportu. Takie działania przerywają nudę i powtarzalność, za to wzbudzają ciekawość i oczekiwania - a tym samym wzmacniają zaangażowanie. Rozwiązań naprawdę jest wiele, a każda, nawet mała zmiana, jest pozytywnie odbierana przez zawodników, dlatego mały apel do trenerów: w waszych głowach jest mnóstwo pomysłów - trzeba je tylko zastosować!

7. "INSPIRUJĄCY BOHATER" - Trener zapoznaje swoich małych podopiecznych z historiami innych - znanych i mających osiągnięcia zawodników, uprawiających tę samą dyscyplinę sportu. Inspiruje młodych sportowców faktami z ich życia, sposobami radzenia sobie z trudnościami itd. W ten sposób pokazuje im wzór do naśladowania, wzmacniając tym samym zaangażowanie.

8. "SPORTOWY AUTORYTET" - Trener organizuje spotkania ze znanymi i mającymi osiągnięcia zawodnikami, uprawiającymi tę samą dyscyplinę sportu, co dzieci w grupie. Będą miały wtedy okazję zadać pytania i zgłębić wiedzę na temat swojej dyscypliny. Takie spotkania są bardzo motywujące dla małych sportowców szczególnie, jak można do tego dostać jeszcze autograf i zrobić sobie wspólne zdjęcie :-) Nie trzeba daleko szukać - jeżeli starszymi kolegami z klubu są znani i utytułowani sportowcy, a do tego przyjaźni i pomocni w stosunku do małych sportowców, zwiększa to zdecydowanie ich zaangażowanie. Pojawia się także bardzo prosty schemat myślenia: skoro ktoś z mojego otoczenia osiąga sukcesy, to przecież mogę je również osiągać ja - nie ma nic bardziej wzmacniającego zaangażowanie.

9. "KIBIC - ZAWODNIK" - Trener organizuje wspólne wyjścia na zawody / mecze zawodników uprawiających tę samą dyscyplinę sportu, co dzieci z Jego grupy. Kibicowanie i przyglądanie się lepszym wpływa na wzrost motywacji i zaangażowania, tworzy się wizja przyszłości, a także stawiane są cele. Dzieci zaczynają marzyć, a marzenia są bardzo potrzebne, żeby w pełni poświęcić się swoim działaniom.

Tych kilka wskazówek to jeszcze nie wszystko. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że zaangażowanie zawodnika warunkowane jest wieloczynnikowo. Na każdym etapie rozwoju inny czynnik będzie miał decydujący wpływ. Przyglądajmy się dzieciom, rozmawiajmy z Nimi - znajdziemy wtedy więcej odpowiedzi na nurtujące dorosłych pytania.

Warto też wspomnieć o nowym podejściu do pracy z zawodnikami: o sporcie pozytywnym. W podejściu tym mocno zwraca się uwagę na równowagę w życiu sportowca, na dbanie o Jego sprawy, także te pozasportowe. Akcentowana jest radość i zadowolenie czerpane z uprawiania sportu. Intensywnie pracuje się nad dobrymi i bliskimi relacjami z innymi - zarówno sportowymi i pozasportowymi.

autorki tekstu: dr Martyna Tadzik, Pola Wainer Fundacja Sportu Pozytywnego

źródło: Okazje.info

Copyright © Agora SA